Unha HUMILDE PROPOSTA é un ensaio satírico no que Swift expón resolver o problema da minoridade pauperizada en Irlanda, de campesiños inquilinos que non poden alimentar os seus fillos angustiados polo acoso de propietarios inflexibles e proxecta activar a economía coa fórmula de crianza de nenos para o consumo da súa carne. Denuncia desde a sensibilidade e usa o sarcasmo, a ironía e o humor negro como vehículo de transmisión, enunciando unha tese que demostra polo absurdo: a fame e a sobrepoblación solucionadas pola vía da produción de nenos para alimentación. A obra converteuse nun referente indiscutible do xénero ensayístico. Nunha humilde proposta, comézase expoñendo fríamente a triste situación presente: moitas nais mendigan en Irlanda cos seus fillos ao lombo; despois proséguese coas vantaxes que se desprenderían da aplicación da medida que se suxire: os nenos deixarían de constituír unha carga para os seus pais ou para o país, e xa non se cometerían máis abortos, nin casos de mulleres “que asasinan os seus fillos bastardos, sacrificando aos pobres bebés inocentes, non se se máis por evitar os gastos que a vergoña, o cal arrincaría as bágoas e a piedade do peito máis salvaxe e inhumano”. Seguidamente analízase con crueza economicista a utilización rendible dos menores que non serven, sequera, para roubar. Estes razoamentos, moi especialmente o truculento da proposta que se expón como solución suxiren a crueldade inhumana de quen os concibiu, en realidade constitúen unha estratexia deliberada segundo F. R. Leavis, " The Irony of Swift”: a ironía de Swift é esencialmente unha cuestión de sorpresa e negación; a súa función é derrotar ao costume, intimidar, desmoralizar. O que asume na argumentación non é tanto unha aceptación común do cristianismo como que o lector se avergoñe de ter que recoñecer fundamentalmente o non-cristiás que son as súas concepcións, motivos, e actitudes. Aplicado isto á proposta, significaría que o redactor, empregando un proceso de lóxica irreprochable, leva ata as súas últimas consecuencias xustamente a premisa que quere denunciar: a finalidade de toda política consiste en explotar ao pobo.
